344. Королевна и разбойники

Быў сабе круль з крулёвай, і мелі адну дачку вельмі харошую, і да яе сваталіся дванаццаць кавалераў¹, а тые кавалеры былі ўсе разбойнікі. Тые разбойнікі прасілі, каб калі-небудзь яна да іх прыйшла багата ўбранная. Аднаго разу, без ведама айца², яна сабралася дый пашла па той дарозе, па якой яны ёй наказалі. Ідзе яна дак ідзе лесам, аж у лесе стаіць палац³. Вайшла ў той палац, аж у першай хаце стаяць бочкі з кровёй⁴ чалавечай, у другой хаце ўсё чалавечые голавы, ногі, рукі, у трэцяй ўсё тулубы⁵ чалавечые, у чацвёртай самые боты⁶ і чаравікі⁷, у пятай адзеннё⁸ суконнае і матэрыі, у шостай і у сёмай срэбро і брыльянты, а восьмая - тая хата, гдзе жылі разбойнікі.

¹ (Женихов.)

² (Отца.)

³ (Дворец.)

⁴ (С кровью.)

⁵ (Туловища.)

⁶ (Сапоги.)

⁷ (Башмаки.)

⁸ (Одежда, платье.)

Хадзіла яна, хадзіла па ўсех пакоях, і як пачула¹ стук - схавалася пад ложко. Сядзіць яна там аж ўходзяць тые дванаццаць разбойнікаў і прыводзяць с сабою неякую вельмі харошую і багатую панну; ўзялі яну разабралі² дагала, палажылі на калодку і зарэзалі, а после зачалі знімаць персцёнкі з рук, і з аднаго пальца ніяк³ не маглі зняць. Адзін кажа, што аддайце мне гэты персцёнак. "Добра!" - казалі ўсе. Ён узяў сакеру і як рубнуў, дак палец з персцёнкам паляцеў пад тое ложко, гдзе сядзела кралеўна. Разбойнік палез пад ложко шукаць⁴ персцёнка; але як было цёмна, то не знайшоў персцёнка і адлажыў да заутра.

¹ (Послышала.)

² (Раздели.)

³ (Никак, никаким образом.)

⁴ (Искать.)

Кралеўне аж млосно¹ зрабилася са страху, бо яна чула ўсю іх гутарку² Яны гаварылі, каб як-небудзь звясці кралеўну да сябе ўбранную і после забіць. Доўго гулялі, пілі, елі разбойнікі, а як падышла поўнач, дак ўсе парасходзілісе: адзін пашоў у лес, другі пашоў на гасцінец³, трэці на другі гасцінец, а рэшта⁴ парасходзілісь ў усе стороны. Кралеўна, як яны павыходзілі, вылязла з-пад ложка дый пайшла проста дадому. Прыйшоўшы дадому, яна нічого нікому не казала, што бачыла, і лягла спакойна спаць.

¹ (Тошно.)

² (Разговор.)

³ (Большая дорога.)

⁴ (Остальные.)

На другі дзень рана расказала кралеўна аб усём свайму бацьку, і ён, канечна, захацеў іх палавіць. Аж таго самаго дня прыежджаюць усе тые разбойнікі на абед да караля. Доўго сядзелі тые разбойнікі, а после сталі абедаць. Як толькі зачалі есці, кралеўна зачала так расказваць: "Мне снілася сягодня, што пашла да вас ў госьці. Ішла я дак ішла той дарогай, якой вы мне наказалі, аж стаіць палац; ўхаджу я ў той палац, аж у першай хаце стаяць бочкі з кровёй чалавечай, у другой хаце голавы, ногі, рукі, у трэцім пакоі тулубы чалавечые, у чацвёртым пакоі самые боты і чаравікі, у пятым пакоі адзеннё суконнае і матэрыі, у шостым пакоі самае срэбро і брыльянты. А после пачула стук і схавалася пад ложко. Сядзела я там, сядзела, аж ўходзяць дванаццаць мущын і прывялі з сабою адну вельмі харошую і багатую панну; палажылі яну на калодку і зарэзалі. После пазнімалі переценю з рук, але аднаго персцёнка ніяк не маглі зняць. Дак адзін разбойнік кажэ: аддайце мне гэты персцёнак, я яго зніму. Яны аддалі той персцёнак, і ён адрубаў яго з пальцам; але той палец паляцеў пад тое ложко, гдзе я сядзела".

Калі гэта расказвала кралеўна, разбойнікі ўсе пачырванелі¹ і дагадаліся, што кралеўна была ў іх і ўсё бачыла. После кралеўна выняла персцёнак з пальцам з кішэні² і сказала: "Гэта, што я гаварыла, мне не снілося, але было праўда!" Тые разбойнікі, бачучы, што будзе кепско³, з-за стала дый у ногі⁴ праз окна; але там сядзелі прыгатаваные людзі, каторые іх усіх палавілі, павязалі і прывялі да караля. Кароль зараз казаў прыгатаваць железные бораны ўсiх дванаццаць разбойникаў парасцягаць; а кралеўну аддаў замуж за аднаго вялікаго кралевіча. Вяселля было гучнае⁵, а па вяселлі паехалі да таго палацу, гдзе жылі разбойнікі, і пазабіралі усе багацтва і, прыехаўшы назад, далі бал, на каторым і я быў, мед-піво піў, па барадзе цякло, ў роце не было.

¹ (Покраснели, побагровели.)

² (Из кармана.)

³ (Плохо.)

⁴ (То есть бежать.)

⁵ (Шумное, громкое.)